今まで見てきた母音と子音の組み合わせを見ていきます。子音文字の場合はその文字だけでア段を表します。कであればカですがこれに記号をつけることによって कि キ、कु クと行ったようにその行の字を作れます。सであれば सि シ、सु スといったように作り方はどの子音でも同じです。
デーヴァナーガリーの文字表
では組み合わせに従って文字表を作ります。ページの都合上、仮名の50音表を左に90度回転させてような形にしています。母音なしの場合には子音の下に小さいバックスラッシュをつけます。
a | ā | i | ī | u | ū | ṛ | ṝ | ḷ | ḹ | e | ai | o | au | – | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
– | अ | आ | इ | ई | उ | ऊ | ऋ | ॠ | ऌ | ॡ | ए | ऐ | ओ | औ | |
k | क | का | कि | की | कु | कू | कृ | कॄ | कॢ | कॣ | के | कै | को | कौ | क् |
kh | ख | खा | खि | खी | खु | खू | खृ | खॄ | खॢ | खॣ | खे | खै | खो | खौ | ख् |
g | ग | गा | गि | गी | गु | गू | गृ | गॄ | गॢ | गॣ | गे | गै | गो | गौ | ग् |
gh | घ | घा | घि | घी | घु | घू | घृ | घॄ | घॢ | घॣ | घे | घै | घो | घौ | घ् |
ṅ | ङ | ङा | ङि | ङी | ङु | ङू | ङृ | ङॄ | ङॢ | ङॣ | ङे | ङै | ङो | ङौ | ङ् |
c | च | चा | चि | ची | चु | चू | चे | चै | चॢ | चॣ | चे | चै | चो | चौ | च् |
ch | छ | छा | छि | छी | छु | छू | छृ | छॄ | छॢ | छॣ | छे | छै | छो | छौ | छ् |
j | ज | जा | जि | जी | जु | जू | जृ | जॄ | जॢ | जॣ | जे | जै | जो | जौ | ज् |
jh | झ | झा | झि | झी | झु | झू | झृ | झॄ | झॢ | झॣ | झे | झै | झो | झौ | झ् |
ñ | ञ | ञा | ञि | ञी | ञु | ञू | ञृ | ञॄ | ञॢ | ञॣ | ञे | ञै | ञो | ञौ | ञ् |
a | ā | i | ī | u | ū | ṛ | ṝ | ḷ | ḹ | e | ai | o | au | – | |
ṭ | ट | टा | टि | टी | टु | टू | टृ | टॄ | टॢ | टॣ | टे | टै | टो | टौ | ट् |
ṭh | ठ | ठा | ठि | ठी | ठु | ठू | ठृ | ठॄ | ठॢ | ठॣ | ठे | ठै | ठो | ठौ | ठ् |
ḍ | ड | डा | डि | डी | डु | डू | डृ | डॄ | डॢ | डॣ | डे | डै | डो | डौ | ड् |
ḍh | ढ | ढा | ढि | ढी | ढु | ढू | ढृ | ढॄ | ढॢ | ढॣ | ढे | ढै | ढो | ढौ | ढ् |
ṇ | ण | णा | णि | णी | णु | णू | णृ | णॄ | णॢ | णॣ | णे | णै | णो | णौ | ण् |
t | त | ता | ति | ती | तु | तू | तृ | तॄ | तॢ | तॣ | ते | तै | तो | तौ | त् |
th | थ | था | थि | थी | थु | थू | थृ | थॄ | थॢ | थॣ | थे | थै | थो | थौ | थ् |
d | द | दा | दि | दी | दु | दू | दृ | दॄ | दॢ | दॣ | दे | दै | दो | दौ | द् |
dh | ध | धा | धि | धी | धु | धू | धृ | धॄ | धॢ | धॣ | धे | धै | धो | धौ | ध् |
n | न | ना | नि | नी | नु | नू | नृ | नॄ | नॢ | नॣ | ने | नै | नो | नौ | न् |
a | ā | i | ī | u | ū | ṛ | ṝ | ḷ | ḹ | e | ai | o | au | – | |
p | प | पा | पि | पी | पु | पू | पृ | पॄ | पॢ | पॣ | पे | पै | पो | पौ | प् |
ph | फ | फा | फि | फी | फु | फू | फृ | फॄ | फॢ | फॣ | फे | फै | फो | फौ | फ् |
b | ब | बा | बि | बी | बु | बू | बृ | बॄ | बॢ | बॣ | बे | बै | बो | बौ | ब् |
bh | भ | भा | भि | भी | भु | भू | भृ | भॄ | भॢ | भॣ | भे | भै | भो | भौ | भ् |
m | म | मा | मि | मी | मु | मू | मृ | मॄ | मॢ | मॣ | मे | मै | मो | मौ | म् |
y | य | या | यि | यी | यु | यू | यृ | यॄ | यॢ | यॣ | ये | यै | यो | यौ | य् |
r | र | रा | रि | री | रु | रू | रृ | रॄ | रॢ | रॣ | रे | रै | रो | रौ | र् |
l | ल | ला | लि | ली | लु | लू | लृ | लॄ | लॢ | लॣ | ले | लै | लो | लौ | ल् |
v | व | वा | वि | वी | वु | वू | वृ | वॄ | वॢ | वॣ | वे | वै | वो | वौ | व् |
a | ā | i | ī | u | ū | ṛ | ṝ | ḷ | ḹ | e | ai | o | au | – | |
ś | श | शा | शि | शी | शु | शू | शृ | शॄ | शॢ | शॣ | शे | शै | शो | शौ | श् |
ṣ | ष | षा | षि | षी | षु | षू | षृ | षॄ | षॢ | षॣ | षे | षै | षो | षौ | ष् |
s | स | सा | सि | सी | सु | सू | सृ | सॄ | सॢ | सॣ | से | सै | सो | सौ | स् |
h | ह | हा | हि | ही | हु | हू | हृ | हॄ | हॢ | हॣ | हे | है | हो | हौ | ह् |
50音表よりかなり大きな表になってしまいました。とはいえおおよそ規則的な変化になっているのは確認できたでしょうか?
赤字のものは不規則な字体になっています。र् つまり母音が続かない r は次の文字の上にヒゲのような記号をつけることにより代用できます。このため母音の方が主体になってrは記号として母音に吸収されてしまうため異なる字体になります。
さらに上記の母音で終わる文字全て、つまり上の表の一番右の列以外の文字全てに後ろに子音がつくことがあります。कを例にすると以下のようになります。
deva | IAST | 説明 |
---|---|---|
कं | kaṃ | 鼻母音のカン |
कः | kaḥ | カの後に強い息をだす |
ṃは文字の下に点をつけ、ḥは文字の後にコロンのような記号をつけます。またこの二つは母音に限らず次に出てくる全ての子音を使った文字にもつくことができます。